خروج دود سیاه از اگزوز، همان طور که می‌دانیم هوای محیط را آلوده کرده و سلامتی ما را نیز به خطر می‌اندازد. اما مساله ما در اینجا پرداختن به این موضوع نیست. دود سیاه خارج شده از اگزوز در واقع بیانگر نقصی در ماشین است و علت‌های مختلفی باعث آن می‌شود.
معمولا بسته نوع مشکلی که در خودرو وجود دارد، گازهای خروجی از اگزوز دارای رنگ متفاوتی از جمله سفید، آبی، سیاه هستند. هدف ما در این مقاله بیان علل به وجود آورنده دود خاکستری یا سیاه خارج شده از اگزوز و نحوه پیشگیری و برطرف کردن این مشکل است.
دود سیاه از اگزوز نشانه چیست؟
دود سیاه از اگزوز ممکن است نشانه مشکلاتی در سیستم احتراق خودرو و یا سیستم تخلیه گازها باشد. رنگ سیاه دود در واقع بیان کننده احتراق ناقص و یا مصرف سوخت زیاد است که از نسبت نادرست هوا به سوخت نشأت می‌گیرید.
به طور کلی میزان ترکیب سوخت با هوا، مقدار جریان هوای وارد شده به موتور توسط سنسورهای مختلف به طور دقیق کنترل و اندازه‌گیری می‌شوند و نتایج به کامپیوتر خودرو (ECU) ارسال می‌شود. در ادامه نیز ECU مقدار مناسب سوخت مورد نیاز موتور را تعیین می‌کند. در ادامه مکانیزم تزریق سوخت و اندازه آن نیز توسط انژکتور و شیرهای (سوپاپ) ورودی کنترل می‌شود.
در نتیجه این همکاری شرایط ایده آل برای انجام یک احتراق کامل رخ میدهد. اما اگر به هر دلیلی هر کدام از این بخش‌ها دچار مشکل شوند، هوای بیشتری وارد محفظه احتراق شده و باعث عملکرد ضعیف خودرو می‌شود.
علت دود سیاه از اگزوز ماشین
دود سیاه از اگزوز به دلایل مختلفی از جمله:
- کثیف شدن فیلتر هوا
- خراب شدن سنسورهای اکسیژن و MAF
- رینگ‌های پیستون آسیب دیده
- گرفتگی دریچه EGR
- آسیب دیدن انژکتور سوخت
- رسوبات موتور
- رگلاتور فشار سوخت معیوب
- خاموش و بدون استفاده ماندن خودرو برای یک مدت طولانی
که همگی منجر به سوخت ناقص و یا مصرف سوخت زیاد در خودرو می‌شوند، به وجود می‌آید.
خروج دود سیاه از اگزوز به علت گرفتن و یا کثیف شدن فیلترهای هوا
فیلترهای هوا در موتور خودرو، هوای تمیز را برای احتراق به سیلندرها می‌رسانند. اگر گرد و غبار یا کثیفی آن را مسدود کند، هوای کافی به موتور نمی‌رسد. در نتیجه، با با کمتر شدن میزان هوای ورودی به سیلندر، سوخت بیشتری سوزانده می‌شود. این مورد یکی از شایع‌ترین دلایل مصرف ناقص سوخت و تولید دود سیاه از اگزوز است.
دود سیاه از اگزوز به دلیل سنسور اکسیژن معیوب
سنسور اکسیژن یا همان سنسور O2 وظیفه بررسی میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی از اگزوز را به عهده دارد. این سنسور اطلاعات دقیقی از نسبت ترکیب سوخت و هوا فراهم کرده و به کامپیوتر خودرو ارسال می‌کند. در نتیجه،ECU با بررسی این داده‌ها می‌تواند تشخیص دهد که میزان اکسیژن موجود در سوخت به اندازه کافی است یا خیر.
اگر 02 sensor خودروی شما آسیب دیده باشد، میزان سوخت بیشتری به موتور ماشین می‌رسد. از طرفی کمبود اکسیژن باعث احتراق ناقص نیز می‌شود. در نتیجه هم مصرف سوخت ماشین بیشتر شده و هم این میزان اضافی باعث خروج دود سیاه از اگزوز خودرو می‌شود.
نتیجه این آسیب دیدگی را ECU اتومبیل با کدهایی مانند: P0131، P0134 یا P0155 را ثبت می‌کند.
دود سیاه از اگزوز در اثر خراب شدن سنسور MAF
سنسور جریان هوای جرمی(MAF) یک قطعه مهم در موتور ماشین است که میزان جریان هوای وارد شده به موتور را اندازه‌گیری می‌کند. با اطلاعات دقیقی که سنسور MAF در اختیار ECU قرار میدهد میزان مناسب سوخت مشخص می‌شود. اگر این سنسور درست کار نکند داده‌های نادرستی نیز به دست می‌آید. در نهایت سوخت غیرضروری در محفظه احتراق باقی می‌ماند و حاصل سوختن این مقدار اضافی سبب خروج دود سیاه از اگزوز خودرو می‌شود.
کم شدن شتاب اتومبیل، کاهش قدرت، استارت نخوردن و حتی عملکرد نادرست گیربکس اتوماتیک نیز از موارد دیگری است که با خراب شدن سنسور MAF شما را درگیر خواهد کرد.
دود سیاه از اگزوز به دلیل آسیب دیدن رینگ‌های پیستون
رینگ‌های پیستون با سیلندر خودرو در تعامل هستند و نقش اساسی در سیستم احتراق کامل ایفا می‌کنند. آنها در واقع از نفوذ روغن موتور به داخل محفظه احتراق جلوگیری می‌نمایند. حال اگر رینگ‌های پیستون ماشین شما آسیب ببیند، روغن موتور بیشتری وارد محفظه احتراق شده و باعث ایجاد ترکیبی ناسالمی‌از روغن موتور و سوخت می‌شود. سوختن بیش از حد روغن، دود سیاه و سنگینی به وجود می‌آورد که از اگزوز بیرون می‌آید.
خروج دود سیاه از اگزوز به دلیل گرفتگی دریچه EGR
دریچه EGR به منظور کاهش مقدار گاز CO2، مقداری از گازهای خروجی از اگزوز خودرو را مجدد به موتور برمی‌گرداند. حال اگر این دریچه به دلیل رسوبات بگیرد یا بشکند، نمی‌تواند عملکرد درستی داشته باشد. در نتیجه میزان کربن دی اکسید حاصل از سوزانده شدن سوخت خودرو افزایش پیدا می‌کند و بسته به مقدار آن دود خاکستری یا سیاه از اگزوز ماشین بیرون می‌آید.
دود سیاه از اگزوز به علت آسیب دیدن انژکتور سوخت
شایع ترین مشکلی که برای انژکتورها به وجود می‌آید گرفتگی و خرابی سوزن انژکتور خودرو است.
انژکتور خودرو وظیفه تنظیم مقدار مناسب و مکانیزم پاشیدن به داخل سیلندرها را برعهده دارد. حال اگر این قسمت دچار کثیفی شود علاوه بر اینکه مشکلات بسیاری برای موتور و سیلندرها به وجود می‌آورد، سبب افزایش انتشار گازهای گلخانه ای و خروج دود سیاه از اگزوز می‌شود.
دود سیاه از اگزوز به خاطر رسوبات موتور
عدم تعویض به موقع روغن موتور و احتراق‌های مکرر و بیش از حد، گرد و خاک، نشتی بنزین و… همگی باعث به وجود آمدن رسوب در موتور خودرو می‌شوند. رسوبات موجود عملکرد و کارایی موتور را دچار مشکل می‌کنند. یکی از این موارد، خارج شدن دود سیاه رنگ از اگزوز ماشین است.
خروج دود سیاه از اگزوز در اثر رگلاتور فشار سوخت معیوب
رگلاتور یک قطعه در ماشین‌های دوگانه سوز CNG هست. اگر این قطعه آسیب ببیند مسائل زیادی را به وجود می‌آورد. یکی از این مشکلات سوختن بیش از اندازه گاز و بنزین (یا هر سوخت دیگری) است که باعث ایجاد دود سیاه و خروج آن از اگزوز می‌شود.
خاموش و بدون استفاده ماندن خودرو برای یک مدت طولانی
اگر برای مدت زیادی است سراغ ماشین خود نرفته اید. این احتمال وجود دارد که در ابتدای روشن شدن خودرو دود سیاه از اگزوز آن بیرون بیاید. این مساله برای یک زمان کوتاه طبیعی است. اما اگر ادامه دارد بود یکی از مشکلاتی که بالاتر گفتیم می‌تواند باعث آن شده باشد.
رفع مشکل دود سیاه از اگزوز
بالاتر علت‌های به وجود آورنده دود سیاه از اگزوز ماشین را بیان کرده و هریک را توضیح دادیم. طبیعتا راه حل نیز برطرف کردن هر کدام از این مشکلات است. البته بهترین راه بررسی دوره ای و انجام سرویس‌های مختلف در زمان تعیین شده طبق راهنمای اعلام شده از طرف کمپانی سازنده خودرو می‌باشد.
در ضمن پیشنهاد ما برای برطرف کردن دود سیاه ایجاد شده در ماشین شما، مراجعه به فرد متخصص برای تشخیص دقیق و اقدام درست و متناسب با آن است.
تعویض فیلتر هوا
برای رسیدن هوای تمیز و کافی به سیلندرهای موتور به فیلتر هوای تمیز و سالم احتیاج است. بنابراین در صورت کثیفی و گرفتگی، حتما باید تعویض شود.
تمیز کردن و یا تعویض سوزن انژکتور
گاهی خرابی سوزن انژکتور اتفاق نیفتاده و نیاز به نیست و صرفاً تمیز کردن آن کفایت می‌کند. اینکار بهتر است توسط یک مکانیک انجام شود. ولی اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که ترجیح میدهید خودتان برخی مشکلات ماشینتان را رفع نمایید. راه حل زیر می‌تواند به شما کمک کند. (بدون بازکردن سوزن‌های انژکتور)
- برای پاک کردن سوزن انژکتور به یک اسپری انژکتور شور و دو تکه شلنگ (یکی مناسب با سر اسپری و یکی اندازه سر سوزن انژکتور)، چسب یک دو سه و یک بست لازم دارید.
- قبل از هر کاری باید فیوز پمپ بنزین را از جایش دربیاورید.
- بعد شلنگ بنزین را از سر سوزن انژکتور جدا نمایید.
- حال باید با استفاده از شلنگ و چسب یک دو سه یک رابط درست کنید و آن را به سر سوزن انژکتور وصل کرده و با بست محکم کنید که در حین کار جدا نشود.
- حال شلنگ را به سر اسپری وصل می‌کنید و اسپری را فشار میدهید تا مایعات آن به داخل شلنگ برود.
- بعد خودرو را استارت می‌زنید. ماشین که روشن شد اسپری را به طور ممتد فشار میدهید (اینکار از خاموش شدن اتومبیل جلوگیری می‌کند).
- بعد از 30 ثانیه ماشین را خاموش می‌کنید.
- همراه با رعایت نکات ایمنی ابتدا شلنگ را از سر اسپری جدا نمایید. (حواستان باشد مایعات موجود در شلنگ روی صورتتان نپاشد)
- حالا نوبت جدا کردن شلنگ رابط از سر سوزن انژکتور است. آن را درآورده و مجدد شلنگ بنزین را وصل کنید.
- در آخر هم فیوز پمپ بنزین را سرجایش قرار دهید.
در ضمن اگر سوزن انژکتور امکان تعمیر و شستشو نداشته باشد باید به طور کلی (به تعداد سیلندرها سوزن انژکتور وجود دارد) تعویض شود. زیرا تعویض یکی باعث عدم هماهنگی آن با سوزن‌های دیگر می‌شود.
تعمیر و یا تعویض کامپیوتر ماشین (ECU)
اگر کامپیوتر کنترل کننده خودرو دچار مشکل شود با توجه به نقش اساسی و مهمی‌که دارد قطعا مشکلات زیادی به وجود می‌آید. یکی از آنها نیز تزریق اشتباه و نامناسب سوخت به موتور است. همان طور که می‌دانید وقتی سوخت به درستی به سیلندرها نرسد عمل احتراق به طور کامل انجام نمی‌شود.
پس نیاز است توسط یک تعمیرکار ماهر، اتومبیل شما چک شود و در صورت لزوم ECU تعمیر شده و یا عوض شود.
تمیز کردن دریچه EGR
به منظور رفع مشکل خروج دود سیاه از ماشین به علت گرفتگی دریچه EGR لازم است این شیر تمیز شود. اینکار را خودتان نیز می‌توانید انجام دهید ولی کمی‌سخت است.
به منظور تمیز کردن و شستن شیر EGR ابتدا با رعایت تمام نکات ایمنی (استفاده از دستکش و عینک ایمنی) آن را از خودرو جدا کرده سپس با استفاده از محلول‌های شستشوی مخصوص و یک برس فلزی اقدام به پاکسازی آن نمایید.
تعویض رینگ‌های پیستون
همان طور که قبلا گفتیم یکی از مشکلاتی که رینگ‌های پیستون آسیب دیده بخصوص در زمان شتاب گرفتن خودرو ایجاد می‌کنند، ایجاد دود سیاه و خروج آن از اگزوز است. بنابراین باید در صورت خرابی و شکستگی تعویض شوند.
تعمیر و یا جایگزینی سنسورهای آسیب دیده اکسیژن و MAF
وجود مشکل در سنسور‌ها قطعا نتایج غلطی را برای ترکیب میزان سوخت و اکسیژن، جریان هوای ورودی به موتور در پی خواهد داشت. با وجود نتایج اشتباه قطعا میزان درستی از سوخت به سیلندرهای موتور نخواهد رسید. در نتیجه آن نیز ممکن است به دلیل سوخت زیاد دود سیاه از اگزوز ماشین خارج شود.
سلامت سنسورهای برای یک عملکرد صحیح موتور یک خودرو بسیار ضروری است. بنابراین در صورت پیدا کردن مشکل بایستی سریعا تعمیر و یا تعویض شوند.
استفاده از افزودنی‌های سوخت
ذرات و رسوبات حاصل از احتراق به مرور زمان در انژکتورها و محفظه سیلندر تجمع پیدا می‌کنند. ترکیب این رسوب‌ها و سوخت باعث کاهش عملکرد موتور خودرو می‌شود که در این صورت نیز دود سیاه از لوله اگزوز بیرون می‌آید.
در خودروهای دیزلی که البته تا حدودی خارج شدن دود سیاه از آنها طبیعی است. می‌توانید مواد افزودنی مختلفی را در بازار لوازم خودرو پیدا کرده و به سوخت دیزل اتومبیل خود اضافه کنید.
سوالات متداول
1. خارج شدن دود سیاه از اگزوز نشانه چیست؟
به طور کلی خارج شدن دود سیاه از اگزوز خودرو نشان دهنده احتراق ناقص و یا مصرف زیاد سوخت موتور خودرو می‌باشد که ناشی از مقدار نامناسب هوا و سوخت است.
2. دلیل دود سیاه از اگزوز چیست؟
دود سیاه از اگزوز علت‌های گوناگونی از جمله: خراب شدن سنسورهای اکسیژن و MAF، کثیف شدن نازل‌های سوخت و سوزن انژکتور، خراب شدن انژکتور خودرو، گرفتگی فیلتر هوا و دریچه، آسیب دیدن رینگ‌های پیستون، رسوبات موتور، رگلاتور فشار سوخت معیوب دارد که در این مقاله هر یک را توضیح دادیم.
3. چگونه دود سیاه اگزوز خودرو را رفع کنیم؟
برای برطرف کردن دود سیاه از اگزوز خودرو ابتدا باید علت ایجاد کننده آن دقیق شناسایی شده و مطابق با آن اقدام لازم صورت پذیرد. برای اینکار می‌توانید از موارد گفته شده در همین مقاله کمک بگیرید.
سخن پایانی
در طول این مقاله از مجله لوازم یدکی سورس یدک سعی کردیم نشانه‌ها و علت‌های خروج دود سیاه از اگزوز را برایتان شرح دهیم. همینطور چند راه حل نیز برای برطرف کردن این مشکل بیان کردیم که برخی را خودتان نیز شاید بتوانید انجام دهید. ولی پیشنهاد ما همیشه مراجعه به یک متخصص است.
در کل در صورت مشاهده هر مشکلی در خودروی خود از جمله: خارج شدن انواع دودها به رنگ‌های سیاه، سفید و آبی که هر کدام بیانگر وجود مشکلی در یک بخش از اتومبیل است، باید آن را جدی گرفته و در اسرع وقت نسبت به رفع آن و جلوگیری از آسیب‌های بزرگتر و تحمیل هزینه‌های سنگین اقدام نمایید.
یک دیدگاه بفرستید
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *