یاتاقان زدن ماشین یکی از مسائل شایع در خودروهاست که ممکن است به موتور آن آسیب جدی وارد کند. در این مقاله، به بررسی علل، نشانه‌ها ،هزینه تعویض و راهکارهای پیشگیری از یاتاقان زدن خودرو خواهیم پرداخت.

یاتاقان چیست؟

یاتاقان یا به انگلیسی Bearing نام قطعه ای در موتور خودرو هاست که بین میل لنگ و دسته پیستون قرار می گیرد و به منظور کاهش اصطکاک بین این دو قطعه متحرک به کار می‌رود. این قطعات در موتور خودرو برای اتصال میل لنگ و شاتون استفاده می‌شوند و مسئول روانکاری و کاهش اصطکاک بین این دو قطعه هستند.

عملکرد یاتاقان

چرخ های ماشین شما از طریق یاتاقان های مخروطی غلتکی به عنوان یاتاقان های چرخ متصل می‌شوند. این یاتاقان ها به محورهای خودرو پیوند می‌زنند. هر یک از این یاتاقان های چرخ با یک حلقه فلزی به هم متصل می‌شوند و امکان چرخش صاف را با سرعت‌ها و نیروهای مختلف، همچنین تحت بارهای شعاعی و محوری مختلف برای ماشین شما فراهم می‌کنند. هنگامی که یاتاقان‌های چرخ خودرو شما آسیب می‌بینند، عملکرد آنها ممکن است به شدت مختل شود

۶دلیل یاتاقان زدن ماشین

وقتی درباره یاتاقان زدن خودرو صحبت می‌کنیم، در واقع منظور از فرسایش قطعاتی است که در حالت عادی به اصطکاک بیش از حد بین اجزای خودرو منجر می‌شدند. وقتی این قطعات فرسوده می‌شوند، اجزای موتور دچار استهلاک می‌شوند و چنین مشکلی (یاتاقان زدن) برای خودرو پیش می‌آید.

مشکلات رایجی که برای یاتاقان پیش می آید :

۱-فرسودگی طبیعی یاتاقان

فرسودگی طبیعی در یاتاقان‌های خودروها به دلیل استفاده مداوم و طی زمان اتفاق می‌افتد. این فرسودگی ممکن است ناشی از راندگی در شرایط سخت، تنظیم نادرست یاتاقان، بحرانی بودن نوسانات دمایی، یا حتی عوامل محیطی مثل ذرات خاک و آب باشد. این نوع فرسودگی باعث کاهش کیفیت عملکرد یاتاقان، افزایش لغزش و نویز می‌شود و باید تعویض شود.

۲-استفاده از روغن نامرغوب و عدم تعویض به موقع آن

استفاده از روغن نامناسب و عدم تعویض به موقع آن باعث یاتاقان زدن خودرو می‌شود. تعویض به موقع روغن، جلوگیری از گرفتگی قطعات و اختلال در روغن کاری را فراهم می‌کند. تأخیر در تعویض روغن موتور باعث لجنی شدن و ایجاد جرم در موتور می‌شود و در نهایت، مسبب یاتاقان زدن خودرو می‌شود.

 

دلایل یاتاقان زدن چیست؟ | 4 راهکار برای پیشگیری

۳-استفاده در شرایط سخت

در شرایط سخت مانند رانندگی در محیط‌هایی با گرمای شدید یا با بار زیاد، در محیط‌های خاکی یا آبی و با سرعت بالا، دمای یاتاقان‌ها افزایش می‌یابد. این افزایش دما می‌تواند باعث بریدگی روغن و رویش جاذب‌های جامد شود که منجر به خرابی و فرسایش زودتر یاتاقان‌ها می‌شود. بنابراین، استفاده مناسب و متناسب با نوع استفاده از ماشین مهم است تا از خرابی زودرس یاتاقان‌ها جلوگیری شود.

۴-ترکیدگی یا آسیب زدن به یاتاقان

یاتاقان‌ها قطعات اساسی در سیستم جرار ماشین برای انتقال نیرو و حرکت هستند. ترکیدگی یا آسیب زدن به آن‌ها ممکن است از خرابی گریس یا فرسایش زیاد آن‌ها نشأت گرفته و باعث صداهای غیرعادی، لرزش‌ها و حتی خرابی مکانیکی قسمت‌های دیگر ماشین شود

۵-بالا رفتن دمای موتور

دمای موتور می تواند به دلیل بی آب ماندن موتور و درست کار نکردن فن بالا رود. یاتاقان‌ها وقتی زیاد گرم شوند به درستی عمل نمی‌کنند و همین امر ممکن است سبب یاتاقان زدن موتور خودرو شود.

۶-نفوذ آب یا ذرات خارجی

وقتی آب یا ذرات خارجی وارد یاتاقان‌های ماشین می‌شود، ممکن است باعث مشکلات و خرابی‌های جدی شود. به عنوان مثال، آب یا گرد و غبار وارد یاتاقان‌ها شده و با روغن موجود در آنها ترکیب شود، می‌تواند باعث خوردگی و فرسایش اجزای یاتاقان شود که در نهایت منجر به عمرکوتاه شدن قطعات یاتاقان و احتمالاً خرابی موتور یا سایر اجزای مهم ماشین شود.

علائم یاتاقان زدن ماشین

  1. صدای تق تق یا خرخر
  2. افزایش دمای موتور
  3. کاهش قدرت موتور
  4. لرزش موتور
  5. خاموش شدن ناگهانی

صدای یاتاقان ماشین چگونه است؟

صدای یاتاقان زدن ماشین به علت خشک و عدم کارکرد درست یاتاقان، باعث تماس فلز به فلز در موتور شده و صدای تلق تلقی می‌دهد، مانند آچارهای مکانیکی که به هم کوبیده می‌شوند. این صدا نشان از گیر کردن قطعات فلزی موتور است که در حال چرخش هستند و با یکدیگر برخورد می‌کنند.

با  موتور یاتاقان زده چه کنیم؟

فارغ از دلیل یاتاقان زدن خودرو، اگر به وقوع این حادثه مشکوک هستید، بلافاصله به کارگاه تعمیر مراجعه کنید. اگر یاتاقان موتور آسیب دیده باشد، زمانی طول نمی‌کشد که تمام سیستم موتور شما را تحت تاثیر خود قرار دهد. گاهی نادیده گرفتن این موضوع باعث شده تا کل موتور یک خودرو آسیب ببیند، این امر با خسارات جدی همراه است.

چه موقع باید یاتاقان‌ها را عوض کرد؟

در صورت وجود هر گونه خراشیدگی و یا سائیدگی یاتاقان ها؛ لازم است که یاتاقان تعویض شود. وقتی بعد از گذشت ۱۰ سال یا پیمودن مسافتی بالای ۱۰۰ هزار کیلومتر موتور را برای تعمیر اساسی باز می‌کنید بهتر است یاتاقان‌ها تعویض شوند.

هزینه یاتاقان زدن ماشین چقدر است؟

یاتاقان موتور قیمت بین 500.000 تا 1.500.000 تومان دارد، اما هزینه تعویض یاتاقان بسیار بالاتر است. یاتاقان قابل تعمیر نیست، بنابراین باید در صورت آسیب تعویض شود.

هزینه تعویض یاتاقان موتور انواع خودرو ها:

 

نام خودرو هزینه تعویض یاتاقان موتور (تومان)
پراید و تیبا 2.200.000
ساینا و کوییک 2.500.000
پژو 206 2.500.000  تا   3.300.000
پژو پارس و رانا 3.600.000  تا   4.600.000
پژو 405 4.000.000
سمند 3.600.000  تا   4.300.000
پژو 207 3.300.000

4 راهکار برای پیشگیری از یاتاقان زدن ماشین

همانگونه که اشاره کردیم، یاتاقان زدن موتور خودرو می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی باشد. اما چگونه از این مشکل پیشگیری کنیم و عوامل یاتاقان زدن خودرو را به کمترین مقدار برسانیم؟

  1. روغن موتور را به موقع تعویض کنید.
  2. از روغن موتور مناسب و با کیفیت استفاده کنید.
  3. از فیلتر روغن مناسب استفاده کنید.
  4. از ماشین خود در شرایط سخت استفاده نکنید.

دلایل یاتاقان زدن چیست؟ | 4 راهکار برای پیشگیری

یاتاق‌ها بر اساس طراحی به چه تعداد دسته‌بندی می‌شوند؟

در این دسته‌بندی، یاتاقان‌های لغزشی و یاتاقان‌های غلتشی به عنوان دو نوع اصلی طبقه‌بندی می‌شوند. یاتاقان لغزشی عموماً برای نگهداری و محافظت استفاده می‌شوند، در حالی که یاتاقان غلتشی بیشتر برای اتصالات متحرک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سخن پایانی

در پایان این نکته را به یاد داشته باشید که خرابی قطعات کوچک می‌تواند آسیب‌های بزرگی به کل مجموعه که خودرو است وارد کند و هزینه‌ زیادی روی دوش شما بگذارد پس با شنیدن صداهای غیر عادی یا تغییر در وضعیت خودرو بهتر است با یک تعمیرکار متخصص مشورت کنید.

منابع